آیا در مورد انواع مواد اعتیاد آور جدیدی که امروزه مصرف آن‌ها در بین اقشار مختلف جامعه رواج دارد اطلاعی دارید؟ متاسفانه در دهه‌های اخیر مواد بسیار جدید و گوناگونی در جوامع مختلف رواج پیدا کرده که اکثر آن‌ها علاوه بر وابسته کردن افراد، منجر به بروز مشکلات روان پزشکی نظیر سایکوز، اضطراب، بی قراری و افسردگی می‌شوند. با توجه به آخرین طبقه بندی‌هایی که نهادهای بین المللی از انواع مواد اعتیاد آور ارائه داده‌اند، می‌توان به 10 طبقه کلی از جمله انواع تنباکو، کافئین، مواد افیونی، کانابیس‌ها، مواد توهم زا، محرک‌ها، مواد استنشاقی، داروهای آرام بخش، الکل و سایر مواد اشاره کرد. آگاهی از این مواد به شما کمک می‌کند تا از اعتیاد به آن‌ها پیشگیری کنید.
بیشتر بخوانید : اعتیاد چیست | تعریف و آشنایی با ماهیت اعتیاد 

منبع: انواع مواد اعتیاد آور

ویژگی های انواع مواد اعتیادآور

انواع مواد اعتیاد آور شامل هرگونه ماده گیاهی یا صنعتی می باشد که باعث وابستگی جسمانی و روانی شده و به مرور زمان در انسان اثر تحمل را ایجاد می‌کنند. اثر تحمل به حالتی گفته می‌شود که پس از گذشت مدت زمان خاصی از مصرف، استفاده از مواد در همان دوز قبلی اثری نداشته و فرد برای دست یابی به اثرات مد نظر باید میزان دوز مصرفی را افزایش بدهد. برای آگاهی بیشتر در زمینه مواد مخدر کلیک کنید.

هم چنین یکی دیگر از ویژگی‌های مهم انواع مواد اعتیاد آور این است که در صورت قطع شدن برای فرد علائم ناخوشایندی ایجاد می‎کنند که به آن‌ها سندروم محرومیت از مواد گفته می‌شود. این علائم به صورت جسمی و روانی بروز پیدا می‌کنند که از جمله آن‌ها می‌توان به درد عضلانی، شکم درد، حالت تهوع، اسهال، استفراغ، بی قراری، احساس تشویش، اضطراب و افسردگی اشاره کرد. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه داروهای اعتیاد آور کلیک کنید.

[box type=”shadow”]
بیشتر بخوانید : تست اعتیاد [/box]

انواع مواد اعتیاد آور

امروزه مواد اعتیادآور در اشکال و انواع گوناگونی وارد بازار می‌شوند و متاسفانه در بسیاری از موارد افراد از اعتیاد آور بودن آن‌ها اطلاعی ندارند. این مسئله باعث می‌شود که افراد سودجو از این وضعیت استفاده کرده و از این ناآگاهی در جهت منافع خود استفاده کنند. برای مثال آن‌ها با تبلیغاتی نظیر اینکه این مواد برای لاغری مناسب هستند یا مشکلات جنسی را رفع می‌کنند، جنس‌های خود را به فروش می‌رسانند و ممکن است ناخواسته شما را در دام اعتیاد گرفتار نمایند. در نتیجه بسیار اهمیت دارد که اطلاعات خود را در این زمینه بالا ببرید و هوشیارانه عمل کنید. ما در ادامه به انواع مواد و آثار آن‌ها بر بدن اشاره کرده‌ایم:

1- انواع تنباکو

انواع تنباکو مواردی نظیر سیگار، قلیان و ماده مخدر ناس را در بر می‌گیرد که یکی از انواع مواد اعتیادآور است. اعتیاد به سیگار از جمله دلایل اصلی بروز انواع سرطان‌ها، مشکلات تنفسی و بیماری‌های قلبی- عروقی در دنیاست. ترک سیگار و سایر تنباکوها بیش از اینکه از نظر جسمانی مشکل ساز باشد از نظر روانی دشوار است و احتمال دارد برای فرد احساس تشویش، بی قراری، اضطراب و مشغولیت ذهنی زیادی را به بار بیاورد.

2- الکل

اعتیاد به الکل یکی از شایع‌ترین اختلالات اعتیادی در میان انواع مواد اعتیاد آور است که اعتیاد به انواع مواد اعتیادآور را دارند. هرگونه نوشیدنی الکلی نظیر آبجو، عرق، شراب، الکل سفید و… می‌تواند منجر به بروز اعتیاد در انسان شود. چرا که این ماده با ایجاد حالاتی نظیر سرمستی و کاهش بازداری، سیستم پاداش مغز را فعال کرده و همانند سایر مواد منجر به بروز اثر تحمل می‌شود. به این صورت که فرد هربار برای تجربه حالات خوشایند ناشی از مصرف الکل، میزان مصرف خود را اندکی بیشتر کرده و دیگر نوشیدن مقادیر کم‌تر تاثیری روی او نمی‌گذارد.

همین امر وابستگی جسمانی و روانی را نیز به بار آورد که در نهایت اعتیاد به الکل یا همان الکلیسم را به بار می‌آورد. مطالعات نشان می‌دهند اختلال مصرف الکل با افزایش چشمگیر در خطر تصادفات، خشونت و خودکشی همراه است و همواره هزینه‌های چشمگیر جانی و مالی را به افراد تحمیل می کند. برای آشنایی با علائم اعتیاد به الکل کلیک کنید.

[box type=”shadow”]
بیشتر بخوانید : ترک اعتیاد به الکل [/box]

3- انواع مواد اعتیاد آور | کافئین

جالب است بدانید مصرف بیش از حد مواد اعتیاد آور کافئین دار نظیر قهوه، چای  و نوشابه‌های انرژی‌زا می‌تواند به بروز اعتیاد در انسان بیانجامد. به طور کلی اختلال مصرف کافئین زمانی از جانب متخصصین مطرح می‌شود که فرد روزانه چیزی بیش از 250 میلی گرم مواد حاوی کافئین مصرف کند و در پی آن دچار علائمی نظیر گرفتگی عضلانی، بی‌خوابی، هیجان زدگی، بی قراری، افزایش دفع ادرار، مشکلات روده‌ای و افزایش ضربان قلب شود.

4- کانابیس ها | انواع مواد اعتیادآور

کانابیس‌ها شامل حشیش و ماری جوانا که با نام گل، علف و وید نیز شناخته می‌شوند طبقه‌ای از مواد اعتیاد آور هستند که همگی از گیاه شاهدانه به دست می‌آید. برای مثال حشیش از صمغ آن و ماری جوانه از سرشاخه‌های این گیاه به دست می‌آید. ماده موثره همه کانابیس‌ها THC است که منجر به بروز علائم جسمانی نظیر افزایش اشتها، خشکی دهان، قرمزی چشم و افزایش ضربان قلب می‌شود. هم چنین مصرف کانابیس‌ها ذهن انسان را تحت تاثیر قرار داده و منجر به بروز علائم روان شناختی خاصی می‌شود.

از جمله مهم‌ترین این علائم باید به احساس اضطراب، سرخوشی، حس کند شدن زمان، اختلال در قضاوت و تمایل به انزوا و گوشه گیری اشاره کرد. نکته بسیار مهمی که در مورد کانابیس‌ها باید به آن توجه داشته باشید این است که در طبقه بندی مواد، آن‌ها تحت عنوان توهم زا نام نگرفته‌اند اما بسیاری از افراد پس از مصرف آن دچار توهم‌های بیداری و شنیداری می‌شوند و واقعیت سنجی خود را از دست می‌دهند. همین مسئله می‌تواند زمینه ساز بروز اختلالات روان پریشی شده و مشکلات مزمنی را برای افراد به بار بیاورد. برای آشنایی با انواع کانابیس ها کلیک کنید.

5- انواع مواد اعتیاد آور توهم زاها

توهم زاها متشکل از گروه متنوعی از مواد هستند که به رغم ساختارهای شیمیایی متفاوت تغییرات مشابهی در ادراک، خلق و شناخت مصرف کنندگان ایجاد می‌کنند. از جمله موادی که در این طبقه قرار می‌گیرند باید به مسکالین‌، MDMA یا همان اکستازی، ال اس دی و فن سیکلیدین اشاره کرد.

 اکثر انواع مواد اعتیاد آور توهم زا به صورت قرص و دارو در اختیار افراد قرار می‌گیرند و در فضاهایی نظیر مهمانی‌های شبانه به منظور افزایش میل جنسی، کاهش بازداری روانی و تجربه احساس لذت بیشتر مصرف می‌شوند. با این حال همه این‌ها منجر به ایجاد توهم‌های شنیداری و بیداری می‌گردنند. این توهم‌ها ممکن است محتوای خشونت آمیز یا آسیب رسان داشته باشند و باعث شوند فرد دست به کاری غیر عقلانی و خطرناک بزند بدون اینکه خود از پیامدهای آن آگاه باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه مواد توهم زا کلیک کنید.

[box type=”shadow”]
بیشتر بخوانید : ترک اعتیاد به مواد توهم زا [/box]

6- مواد استنشاقی

هیدروکربن‌های فرار شامل گازهای سمی ناشی از چسب‌ها، مواد سوختی نظیر بنزین، رنگ‌ها و سایر ترکیبات فرار هستند که برخی افراد برای ایجاد اثرات سرخوشی آن‌ها را از بینی استنشاق می‌کنند. از همین رو به آن‌ها مواد اعتیاد آور استنشاقی گفته می‌شود. این گازهای سمی بر مغز اثر گذاشته و در نهایت منجر به تغییراتی در سیستم حسی و ادراکی انسان می‌شوند.

7- انواع مواد اعتیاد آور | مواد مخدر افیونی

مواد مخدر افیونی شامل تریاک و مشتقات آن نظیر شیره، سوخته و هروئین همگی از گیاه خشخاش به دست می‌آیند. گیاه خشخاش دارای ماده موثره مورفین است که خاصیت ضد درد و آرام بخشی دارد. همین موضوع باعث می‌شود که برخی افراد ترکیبات و داروهای مورفین دار را مورد سوءمصرف قرار دهند و درگیر اعتیاد به این مواد شوند. اعتیاد به مواد افیونی تاثیر زیادی بر جسم انسان به جای می‌گذارد و اغلب ترک آن نیز با علائم فیزیکی ناخوشایند نظیر دردهای عضلانی، حالت تهوع، اسهال و استفراغ همراه است. البته خوشبختانه امروزه روش‌های ترک به کمک درمان‌های نگه دارنده نظیر ترک با متادون به افراد کمک می‌کند تا آسان‌تر بر این علائم غلبه کرده و بتوانند با سهولت بیشتری فرایند سم زدایی را پشت سر بگذارند. برای آشنایی با علائم اعتیاد به مواد مخدر کلیک کنید.

[box type=”shadow”]
بیشتر بخوانید : ترک اعتیاد به مواد مخدر [/box]

8- داروهای آرام بخش

از بین داروهای روان پزشکی داروهای خواب آور- آرام بخش می‌توانند آثار اعتیادی بر جای بگذارند و منجر به وابستگی جسمانی و روانی شوند. از جمله این داروها باید انواع بنزودیازپین‌ها نظیر آلپرزولام، کلونازپام، دیازپام و گروه دارویی باربیتورات‌ها نظیر سکوباربیتال و فنوباربیتال اشاره کرد. به همین خاطر بسیار اهمیت دارد که هرگز این داروها را به طور سرخود مصرف نکنید و اگر دچار مشکلات اضطرابی یا اختلالات خواب هستید حتما پیش از مصرف این داروها و مواد اعتیاد آور با یک روان پزشک مشورت نمایید.

نکته حائز اهمیت اینجاست که در بسیاری از موارد مشکلات اضطرابی بدون مصرف داروی خاص و از طریق درمان‌های روان شناختی بهبود می‌یابند. در نتیجه کمک گرفتن از متخصصینی نظیر روانشناسان نیز می تواند موثر واقع شود و مصرف داروها همیشه ضروری نیست. برای آشنایی با سایر داروهای اعتیاد آور کلیک کنید.

9- انواع مواد اعتیاد آور | مواد محرک

مواد محرک یکی از انواع مواد اعتیادآور است. محرک‌ها موادی هستند که فعالیت سیستم عصبی مرکزی را افزایش داده و هم چنین با ایجاد تغییراتی در سیستم ادارکی منجر به علائمی نظیر توهم و هذیان می‌شوند. از جمله شناخته شده‌ترین مواد محرک می‌توان به شیشه و کوکائین اشاره کرد. افراد در پی مصرف این مواد از نظر روان شناختی دست خوش تغییر می‌شوند و حالاتی نظیر سرخوشی مفرط، تمایل بیشتر به معاشرت با سایرین، احساس اضطراب، تنش، خشم مفرط و گوش به زنگی را تجربه می‌کنند. هم چنین مصرف این مواد از نظر جسمانی نیز مشکلاتی را ایجاد می‌کند که از جمله آن‌ها باید به گشادی مردمک‌ها، افزایش یا کاهش ضربان قلب، تعریق شدید، لرزش، سردرگمی و کاهش هشیاری اشاره کرد. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه مواد محرک کلیک کنید.

[box type=”shadow”]
بیشتر بخوانید : ترک اعتیاد به مواد محرک [/box]

10- سایر مواد اعتیاد آور

هرگونه موادی که دارای خاصیت اعتیاد اوری باشد یعنی منجر به بروز اثر تحمل و ترک شود اما در طبقات گفته شده جای نگیرد به عنوان سایر انواع مواد اعتیاد آور شناخته می‌شوند. این مواد ممکن است ترکیبی از مخدرهای گوناگون باشد و اثرات بسیار مخرب تری را بر ذهن و بدن افراد به جای بگذارد. به همین منظور ضروری است که برای پیشگیری و یا ترک آن‌ها اقدام جدی صورت گیرد. برای شروع درمان و ترک اعتیاد کلیک کنید. 

برای دریافت مشاوره در زمینه اعتیاد می توانید در هر زمان از روز برای مشاوره ترک اعتیاد تلفنی با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی آواژه از طریق شماره 02166419012 تماس بگیرید.

سوالات متداول

آیا حشیش همان گل است؟

حشیش و گل از یک خانواده هستند اما از نظر میزان اثرگذاری با همدیگر تفاوت دارند. چرا که حشیش از صمغ گیاه شاهدانه به دست می‌آید و دارای ماده موثره بیشتری است اما گل از سرشاخه‌های گیاه شاهدانه تهیه می‌شود و اثرات خفیف‌تری نسبت به حشیش به جای می‌گذارد. با این حال هردوی این مواد اعتیاد آور بوده و می‌توانند زمینه ساز بروز مشکلات روان پریشی در انسان شوند. برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه از مشاوره ترک اعتیاد استفاده نمایید. 

انواع مواد اعتیادآور کدامند ؟

انواع مواد اعتیادآور از لحاظ ریشه به دو دسته سنتی و صنعتی تقسیم می شوند و از لحاظ علائم اعتیاد می توان آنها را در پنج دسته تقسیم نمود که در این مقاله به طور کامل توضیح داده شده است.

منبع: انواع مواد اعتیاد آور